MOXO Testi Nedir? Ne için Uygulanır?
Günümüzde gittikçe artan ve her yaş grubunda görülebilen dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk çağından başlayan ve odaklanma zorluğu, dürtüsellik (istenmedik ve içten gelen engellenemeyen davranış) ve hiperaktivite (aşırı hareketlilik) ile karakterize edilen nöropsikriyatrik bir bozukluktur ve kişileri iş, akademik, eğitim gibi alanlarda olumsuz olarak etkilediği gibi kişisel hayatlarında diğer insanlarla kurdukları iletişim ve ilişkileri de olumsuz olarak etkiler. DSM-V ile doğru tanılama sağlansa da kişilerin bu bozukluğu bireysel olarak farklı semptom ve spektrumlarda yaşamaları sebebiyle tanılama zorlaşmaktadır. MOXO testi birçok dünya ülkesinde (Hollanda, Macaristan, ABD, Avustralya) kullanılan genellikle 6 yaşından itibaren çocuklardan, ergen, genç yetişkin ve 60 yaşına kadar yetişkinlere uygulanan güvenilirliği onaylanmış tanılama için yardımcı bir testtir. DEHB için kullanılan çoğu envanter ve testler olsa da, MOXO bu envanter ve testlerden bazı farklılıklar içermektedir. Bunlardan ilki online olarak bilgisayar üzerinden uygulanması, günlük hayatta karşılarına çıkan görsel işitsel çeldiricileri ilgili test platformunda simülasyon şeklinde karşılaştırması, gösterilen performansı zamanlaması ve testin sonucunu sistemin grafikleştirerek raporlaştırmasıdır.
Yetişkinlere ve çocuklara uygulanan bu testte, yaşlara göre görsel ve işitsel olarak özelleştirilmiş olup, özellikle çocuklarda DEHB dışında bulunan özgül öğrenme güçlüklerini ayrıştırmak amacıyla sadece çizgi karakterlerden oluşturulmuş, harf, rakam gibi semboller kullanılmamıştır. Bu sayede tanılamayı etkileyecek diğer unsurları pasifize etmeyi sağlamıştır. Uygulanış sırasında ortamın sessiz ve yalıtılmış olmasına, ışık miktarı ve ortamın sıcaklığı gibi dikkati ve odağı etkileyen diğer unsurlara doğru sonuç alabilmek açısından önem verilmektedir.
8 bölümden ve 53 uyarandan oluşan MOXO testi dört endekste değerlendirme yapmaktadır. Bunlar dikkat endeksi, zamanlama endeksi, dürtüsellik endeksi ve hiperaktivite endeksidir. Raporlanan sonuç, kişisel profil ve performans grafiğini içeren iki bölümden oluşmaktadır. Kişisel profil, bireylerin kendi akranına göre dört endeksteki yerini gösterirken, kendi kişisel verilerine (yaşına ve cinsiyetine) dayanarak bireyin bulunduğu kriter ve tipi, ayrıca şiddetin seviyesini detaylı olarak açıklamaktadır. Performans grafiği ise kişinin testi uygulama zamanını göz önüne alarak gösterdiği performansı değerlendirmektedir.
Kısacası MOXO testi, DEHB için uygulanan, teknoloji vasıtasıyla sunulan, sonuçları detaylı bir şekilde raporlaştıran, uzmanlar için yardımcı bir araç olmakla birlikte, bireyin DEHB tedavisi için ayırıcı bilgiler içermesi sebebiyle tanılı bireyler için belirlenecek tedavi yöntemlerini en iyi şekilde seçilmesi ve özelleştirilmesini sağlayan bir testtir.